Paşaçayı'ndan gelen mis kokular...

RÖPORTAJ: AHMET TUNÇ İlk duyduğumuzda çok heyecanlandık. Lavanta hasadına davet edilmiştik. Furkan ve Çiğdem'le buluştuk. Görev paylaşımımızı yaptıktan sonra yola çıktık. Biga'dan Paşaçayı'na 40 dakikalık bir yol ve ardında mis gibi lavanta tarlası hayaliyle yola çıktık. Uzun araba yolculuğu özellikle beni biraz sarstı. Mahallelere dönen merkezleri betonla, taşlarla bezeli soğuk köy havasından biraz sıyrılmış bir sahne bizi karşıladı. Genel olarak yollar asfalt ve iyiydi. Taa ki köye girene kadar. Kısa süre önce yapılan bir çalışma nedeniyle köy meydanında geçiş oldukça sarsıntılı oldu. Yaklaşık 40 dakikanın sonunda hedefimize ulaştık. Yine her zamanki gülergüzüyle Hüseyin Gök bizi karşıladı. Sağlı-sollu ağaçların gölgesinde, güzel bir koridordan geçtik. Toprak kokusuna, hemen tarla girişine depolanmış lavantaların kokusu eklenince büyülü bir sahne ortaya çıktı. Tarlada işçi kadınlar canhıraş çalışıyorlardı. Aynı gün ilk hasada Biga Kaymakamı Mustafa Can’ın da katılacağı konusunda önceden bilgilendirilmiştik. Bu sürede bol bol fotoğraf çektik. Lavanta ekimi konusunda bilgilendik. Keyifli sohbet ettik. Gök ailesiyle güzel zaman geçirdik. İşçilerle sohbet ettik. Hepimiz ayrı ayrı keyif aldık. Paşaçayı Köyü’ndeki ilk lavanta hasadına protokol ziyaretçileri geldi. Özenle hazırlanmış atıştırmalıklar, tarladan toplanmış taze çilekler yendi, lavanta ve çilek konusunda bilgilendirildiler. Kalabalık bir şekilde gelen protokol, aynı hızla uzaklaştı. Biga Orman İşletme Müdürü İhsan Tunç’tan Orman Müdürlüğü’nün de Biga’da arıcılık için lavanta ekimi yaptığını ve yine yapacaklarını öğrendim. Lavanta ekimi ile ilgili kısaca bilgi edindim. Keyifli bir sohbet gerçekleştirdik. Gelelim lavanta konusuna… Paşaçayı Köyü’nden aynı aileden 3 yol arkadaşı 2019 yılı Kasım ayında çıktıkları yolculuğun meyvesini toplamaya başladılar. Ortaklardan Hüseyin Gök ile toprak ve lavanta kokuların birbirine karıştığı oksijen yüklü tarladan yaptığımız söyleşiyi sizlerle paylaşmak istiyorum. Biz kısmen de olsa tanıyoruz. Medya Lokum okurları için de kendinizi tanıtır mısınız? Üç ortak olarak yola çıktık. Ben Hüseyin Gök, biliyorsunuz eğitimciyim. Kazım Gök, İstanbul’da yaşıyor. Özel bir bankanın teknoloji departmanında çalışıyor. Üçüncü ortağımız Hasan Sezgin, özel bir şirkette güvenlik görevlisi olarak çalışıyor. Üçümüz de Paşaçayı Köyü doğumluyuz. Aile büyüklerimiz halen bu köyde yaşıyor. Üç ortağın soyadlarımızdan da belli olduğu gibi akrabalıkları var. Lavanta banyolarda hoş koku için kullanılırmış. Eski Mısır'da mumyalamada kullanılmış. Lavantayı siz hangi alanda kullanılmak üzere üretiyorsunuz? Ürettiğimiz yağ endüstriyel amaçlı üretilmiş bir yağ. İlaç ve kozmetik sanayisinde kullanıma uygun. Üretim için seçtiğimiz lavanta cinsi olan Lavandula Angustifolia endüstriyel alanda kullanıma uygun cinsler. Tabiki hoş kokusu ve diğer ağrı kesici gibi özellikleri de var. Ama bizim yönelimimiz endüstriyel amaçlı yağ üretmek, bu anlamda üretim yapmak isteyen üreticilere yardımcı olmak, yol göstermek. Sizler de gördünüz ki üretim alanımız tarıma elverişli olmayan araziler. Ata topraklarımızı bu çeşitli bitkilerle değerli kılmak istiyoruz. Depresyon, uykusuzluk, anksiyete, baş ağrısı ve diş ağrısı gibi fiziksel ağrıları tedavi etmek için kullanıldığı doğru mu? Bu dedikleriniz gerçekten doğru. İnternet sayfamızda lavanta ile ilgili bir çok bilgiye ulaşabilirsiniz. Yaşadığım bir olayı anlatmak isterim. Başım müthiş ağrıdığı zaman bir iki damla saf lavanta yağını şakaklara sürüp beş dakika başa yapılan (şakaklara) masaj baş ağrımı hemen hafifletiyor. Tabi ki öncelikle tavsiyemiz bir hekime başvurmanız. Diş ağrısı konusunda bir bilgim yok ama lavanta kokusu evdeki haşereleri yok etmiyor, evi terk ettiriyor. Sivrisineği ve böcekleri evden uzak tutuyor. Depresyon ve uykusuzluk için çayı öneriliyor. Şunu da söyleyebilirim ki tarlalarındaki meyve ve sebzeleri yabani hayvanlardan (domuz gibi..) korumak için bizden lavanta fidanı isteyen çiftçiler var. Yoğun kokusundan dolayı yabani hayvanlar bu kokulu ortamda durmak istemiyor. Cilt ve saç tedavileri, yarılar ve ağrılar İçin losyonlarda ve kremlerde kullanılıyormuş? Sorunuzda da belirttiğiniz gibi Lavanta eczacılık ve kozmetik sektörünün bir çok alanında kullanılıyor. Evdeki haşereleri kovmaktan tutun; cilt bakımı, baş ağrısı gibi birçok alanda kullanılıyor. Kaç dönüm alanda ekim yapıyorsunuz? Siz hangi çeşit ya da çeşitlerini ekiyorsunuz? Tercih sebebiniz nedir? Ne zaman başladınız, yani kaç yıldır lavanta ekimi yapıyorsunuz? Öncelikle şunu belirtmek isterim ki ortağımız Kazım Bey’in bu işe başlamamızda büyük payı var. İstanbul’da yaşamasına rağmen Biga’yı, doğduğu köyü her zaman ziyaret eden, yörenin kalkınması için farklı fikirlerle gelen bir insandır. Özellikle köyümüzün tarıma elverişli olmayan topraklarında tarım yapmanın zorluğunu bilen biridir. Ki üç ortak da bunu farkında. Kazım beyin de, benim de farklı tarım denemelerimiz oldu. Erik ve kiraz bahçesi gibi. Lavanta konusunu Kazım Bey 5-6 yıl öncesi bize bahsetmişti. Benim lavanta hakkında fazla bilgim olmamasından dolayı ilk etapta ben pas geçtim. Fakat kendisi Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nde akademik bilgiler edinmeye başlamış. Çeşitli seminerler ve konferanslara katılmış. Kısacası kendini akademik olarak hazırlayarak tekrar elinde dosya ile lavanta konusunda konuşmamız gerektiğini söyleyerek geldi. Bizlere lavantayı tekrar anlattı ve kabul ettirdi. İşe başlama hikayemiz kısaca böyle. Daha sonra toprak analizleri ve devamında bir deneme bahçesi oluşturduk. Tabi ki bahçenin verilerini enstitüyle paylaştık ve bizlere yanıldığımız konularda yol gösterdiler. Buradan hareketle ilk yağımızı ve sonuçlarını aldık. Yağın analiz sonuçlarına göre ciddi yatırım yapmaya karar verip ilk etapta 40 dönüm arazimizde şu an başlamış durumdayız.(*) Ticari değeri yüksek olduğu için tür olarak Lavandula angustifolianın alt ırklarını çalışıyoruz. Bunlar da sevtopolis, raya, hemus, yubileina ve druzhbadır. İlk fidelerimiz 2017 Kasımı’nda diktik. Ama 40 dönümlük arazimize 2019 Kasım ayında 80 bin fidan dikip 2020 Temmuz ayında ilk hasadımızı yaptık. Yetişme ortamı nasıl? Hangi topraklarda yetişiyor? Verimliliği nasıl? Lavanta toprak yönünden seçici olmayan bir bitkidir. Kireççe zengin, süzek ve pH’sı 5.8-8.3 olan, kuru ve kalkerli topraklarda çok iyi gelişme göstermektedir. Kurağa, sıcağa ve soğuğa (-20 ile +40 derece) oldukça dayanıklıdır. Ekim dönemi ve hasat dönemi ne zaman? Pazarı nasıl? Bu bitki ile büyük alanda ilk defa çalıştığımız için bazı konularda zorlandık. El emeği ile işleri çözümlemeye çalıştık. Bu sefer de maliyet büyüdü. Fakat önümüzdeki yıl makinaları kullanmayı planlıyoruz. 2019 ve 2020 yılı toplamında 300 işçinin yardımına ihtiyaç duyduk. İlk etapta ürünlerimizi başka bir firmanın distilasyonunda işleme tabi tuttuk. Fakat önümüzdeki yıl kendi ünitemizi kurarak bu işleri halletmeyi planladık. Eczacılık ve kozmetik sanayisi bizim doğal pazarımız. Siz bir marka oluşturmaya çalışmışsınız. Vizyonu olan bir proje olduğu görülüyor. Sizin lavantayla ilgili hayaliniz nedir? Neyi hedefliyorsunuz? Markamız gıyabımızda oluştu aslında. Biz bile bu derece ilgi göreceğini anlayamadık. Bölgemizde bu büyüklükte yetiştiricilik yapan ilk oluşum olmamızın da katkısı büyük tabiki. Markamızın kaliteli işler yapmasını, yöreye öncülük etmesini düşünüyoruz. Neyi hedefliyorsunuz diye sorulan sorunun önü çok açık. Bu soruya kısaca şöyle cevap vermek isteriz, Bölgemizi, köyümüzü Tıbbi Ve Aromatik Bitkiler bölgesi veya köyü olarak hayal ediyoruz. Hayal kurmadan Hedef belirlenemiyor. Biga’da yaşayan biri sizden nasıl alışveriş yapabilir? Satış noktası var mı? Siz hangi firmalara ne için üretim yapıyorsunuz? Nasıl bir işletme modeliniz var? Tarlalarımız Paşaçayı Köyünde Fide yetiştirme alanlarımız Biga merkezde bulunmaktadır. www.bigaromatik.com web sitemizden ve BigAromatik sosyal medya  hesaplarımızdan bize ulaşabilirler. 0 552 5282682 şirket hattımızdır. Satış Noktası gibi bir ön çalışmamız yok, ancak e ticaret yapan küresel firmalar üzerinden 1 Ekim 2020 itibari ile ürünlerimize ulaşabilirler. Sözleşme yaptığımız firmaların isimlerin reklam ve sosyal medya üzerinden paylaşıyor olacağız. İşletme modelimiz üreticiden tüketiciye direkt ürünü ulaştırmak üzerine olduğunu söyleyebiliriz.