KUPÜRLERDEN YANSIYANLAR
Yerel gazetelerin en sevdiğim ve bence en önemli bölümleri yerel haberleridir. Yerel gazeteler zaten yerel haber verir, demeyin. Ustalarımızın “Başyazar” unvanı verdikleri makas, yerel gazetelerin içeriğini boşaltan büyük bir tehlikeydi. Haber sıkıntısı çekersek elimize makası alır ve ulusal gazeteden herhangi bir haberi keser ve dizgi masasına kurulurduk. Sonuçta “Konya’da Hububat İstihsali Bu Sene Rekor Seviyede”, “Siirt’te 39 Çiftçi Ailesine 1284 Dönüm Arazi Verildi” veya “Hatay’da 9 Mebus için Yüz Müracaat” gibi haberler Biga’nın bir gazetesinde yer alabilirdi ki, bunlar ehven-i şer sayılır.
Daha beteri ne olabilir mi? Bu haberler de 1957’de Biga’da yayınlanan aynı gazeteden:
“Hindistan İç İkrazata Başvurdu”,
“Ölen Ağa Han’ın Yarış Atları Satılıyor”
“Aya Gidecek Hava Gemisi”
“Almanya’da Kömüre Zam”
“Kay Kendall’ın Yeni Filmi”
***
Bu ve benzeri haberleri bir yerel gazetede görmek, o gün kasabada yaşanan ve gazeteye yansımayan olayları asla öğrenemeyeceğim için beni gerçekten üzüyor.
Bazen de çok güzel bir köşe görünce gereğinden çok seviniyorum. Örneğin Biga pazarındaki ürün fiyatlarının yayınlandığı “Biga’da Pazar”…
Birkaç yerel gazetede daha gördüğüm bu köşenin Yazıyor gazetesinde, Hakkı Mandacı tarafından hazırlananından bahsedeceğim.
Hakkı Mandacı’yı 1980’lerin başlarında tanımıştım. O zamanlar matbaa ve gazeteden uzaklaşmıştı. Bir dönem şoförlük yapmış, zaman zaman babam Mümin Şen’in oto alım satım ve hurdacılık yaptığı işyerine uğruyordu. Sanırım bir süre de birlikte iş yaptılar. Matbaacılıkla ilgili “Harfini, hurufatını, pedalını, boyasını…”, şoförlükle ilgili de “Damını, damperini, şasesini, kasasını…” diye başlayan veciz küfürlerle mesleki geçmişine şakayla karışık lanet okurdu.
Yazıyor’un 9 Mart 1974 tarihli altıncı sayısında, vesikalık bir fotoğrafı eşliğinde Hakkı Mandacı ile ilgili şunlar yazıyor: “Gazetemiz Yazıyor’un resmen muhabiridir. Daha önce Çan Birlik sahip ve yazarlığını da yapmıştır. Biga’da Pazar köşesini düzenleyecek. Orijinal haberlerini de ayrıca izleyeceksiniz.”
***
Hakkı Ağabey’in Biga’da Pazar köşesi 14 Mart 1974 Perşembe günü yayınlanmaya başlamış. Tereyağından ıspanağa, yumurtadan maydanoza kadar birçok ürünün, 13 Mart Çarşamba günü ve önceki haftaki fiyatları ise şöyle:
“Biga’da Pazar
Hazırlayan: Hakkı Mandacı
Geçen Hafta (6 Mart 1974 Çarşamba)
Gıda Maddesinin Adı Fiyatı
Lira Kuruş
Tereyağı (İnek) 35 00
Tereyağı (Manda) 25 00
Peynir (Edirne Tipi) Çeşitli
Peynir (Köylü) 22 00
Yumurta 70
Zeytinyağı 19 00
Çiçekyağı 7 50
Zeytin Tanesi (Siyah) 7 00
Zeytin Tanesi (Yeşil) Çeşitli
Kuru Soğan 2 50
Sarımsak Çeşitli
Havuç 3 00
Ispanak 2 00
Lahana 1 50
Pırasa 2 00
Karnabahar 3 00
Limon (2 Adet) 1 00
Maydanoz (1 Adet) 75
13 Mart 1974 Çarşamba
Gıda Maddesinin Adı Fiyatı
Lira Kuruş
Tereyağı (İnek) 30 00
Tereyağı (Manda) 25 00
Peynir (Köylü) 25 00
Yumurta 75
Zeytinyağı 19 00
Çiçekyağı 7 50
Zeytin Tanesi (Siyah) 10 00
Zeytin Tanesi (Yeşil) 9 00
Taze Soğan (1 Adet) 1 00
Sarımsak Çeşitli
Havuç 4 00
Ispanak 1 50
Lahana 2 00
Pırasa 2 50
Karnabahar 3 00
Limon (4 Adet) 1 00
Maydanoz (1 Adet) 1 00
Portakal 2 50”
Yazıyor
Sahibi: Hüseyin Uysal ve Ortakları Adına Yılmaz Denizciler
Makale ve Haberlerden Sorumlu Müdür: Muzaffer Denizciler
Spor ve Magazinden Sorumlu Müdür: Servet Sever
Muhabiri: Hakkı Mandacı
Satış Bayii: Erbil Kılkış
Müsahhih: Alâettin Tuna
Sayı: 11 Sayfa: 2
Tarih: 14 Mart 1974 Perşembe
Yazıyor’un 9 Mart 1974 tarihli sayısının ilk sayfasında yayınlanan Hakkı Mandacı’yı tanıtan yazının kupürü.
Muhtemelen 1960’lı yıllarda Biga pazarı… Bu fotoğrafta dikkatimi çeken erkeklerin çokluğu oldu. Oysa 1970’li yıllar boyunca pazarlarda müşteri olarak kadınların mutlak hakimiyeti vardı.
