Sayıştay Başkanlığı’nın her yıl yaptığı rutin kontrollerin 2023 yılı sonuçları ortaya çıktı. Sayıştay Müfettişleri Çanakkale il genelinde 5 belediyeyi inceledi. Aralarında Çanakkale, Ayvacık, Ezine, Gelibolu ve Gökçeada belediyelerinin olduğu raporlarda belediyelerin mali durumları ve belediye yönetimlerinde yapılan hata ve olumsuzluklar raporlarda yer aldı.
Sayıştay müfettişleri 2023 yılı raporlarını 11 Kasım 2024 tarihi itibariyle yayınladı. Geçtiğimiz yılların aksine 2023 yılında Çanakkale Belediyesi dışında 4 ilçe belediyesi de Sayıştay incelemelerine tabi tutuldu. Belediyelerin mali tablolarının yanı sıra yürüttükleri faaliyetler, ihaleler, taşınmaz kiralamaları ve belediye kanun ve mevzuatlarına uyulup uyulmadığı gibi işlemler de incelemelere tabi tutuldu.
ÇANAKKALE BELEDİYESİ BÜTÇESİYLE REKOR KIRDI!
Çanakkale Belediyesinin faaliyetlerinden dolayı tahakkuk eden 2023 yılı Faaliyet Gideri 1 milyar 414 milyon 616 bin 30 kuruş olduğu, Faaliyet Gelirinin ise; 2 milyar 207 milyon 236 bin 93 lira 86 kuruş olduğu; Dönem Olumlu Faaliyet Sonucu ise 792 milyon 620 bin 93 lira 56 kuruş olarak gerçekleştiği belirtildi.
Çanakkale Belediyesinin 2023 yılında çeşitli birim ve müdürlükler bünyesinde çalışan kadrolu işçi vasfındaki 196 personelden 83’ünün yasal sınırın üzerinde fazla çalıştırıldığını tespit ettiler. Yine 2023 yılında bazı personellerinde performans kriterleri belirlenmeden personele ikramiye ödemesi yaptığı raporda yer aldı.
283 İŞÇİNİN BİRİKMİŞ 25 BİN 816 GÜN YILLIK İZNİ KULLANDIRILMAMIŞ!
2022 yılında da Sayıştay raporunda yer alan yıllık izni kullanmayan personellerin durumunun katlanarak 2023 yılı raporunda yer aldığı görüldü. Yıllık iznini kullanmayarak emeklilik zamanı geldiğinde bu yıllık izinleri aldıkları son maaşlar üzerinden hesaplatarak belediyeye büyük maddi külfet getireceği raporda da belirtilen 283 işçinin toplamda 25 bin 816 gün kullanılmamış izin hakları olduğu raporda yer aldı!
AYVACIK BELEDİYESİ 2023 YILINI KAR EDEREK KAPATTI
İki dönemdir CHP’li Mesut Bayram yönetiminde başarılı çalışmalara imza atan Ayvacık Belediyesi borçsuz bir belediye olarak biliniyordu. Sayıştay müfettişleri yaptıkları incelemelerde de bunu doğruladı. Belediyenin faaliyetlerinden dolayı tahakkuk eden 2023 yılı Faaliyet Gideri 87 milyon 145 bin 896 lira 6 kuruş, Faaliyet Geliri 98 milyon 939 milyon 574 bin 79 lira olarak gerçekleşirken; belediyenin Faaliyet Sonucu ise 11 milyon 793 bin 678 lira 73 kuruş kar ettiği belirtildi.
Sayıştay müfettişleri belediyeye ait taşınmazların kullanımları ile ilgili olarak da raporunda olumsuz görüş bildirdi. Ayvacık belediyesine ait bir taşınmazın derneğe, bir taşınmaz lojman yapımı için bir kamu kurumuna ve yine bir taşınmaz doğalgaz dağıtım şirketine tahsis edilmesinin yanı sıra aralarında söz konusu lojman yapımı ve derneğe tahsislerinin de bulunduğu 4 adet tahsisin ise süresiz yapılmasının mevzuatlara aykırı olduğu belirtildi. Müfettişler ayrıca
KAR EDEN BİR BAŞKA BELEDİYE İSE; EZİNE BELEDİYESİ OLDU
4 dönemdir AK Parti’de olan Ezine Belediyesi de Sayıştay müfettişlerinin incelemesinden geçti. Ezine Belediyesinin faaliyetlerinden dolayı tahakkuk eden 2023 yılı faaliyet gideri 141 milyon 76 bin 367 lira 21 kuruş, faaliyet geliri 208 milyon 17 bin 466 lira 50 kuruş olduğu; dönem olumlu faaliyet sonucu ise 66 milyon 941 bin 99 lira 29 kuruş olduğu tespit edildi.
ATIKLARIN TOPLANMASI İŞİNİN İHALESİZ VE BEDELSİZ BİR ŞİRKETE VERİLDİĞİ TESPİT EDİLDİ
Ezine Belediyesi ile özel bir firma arasında ambalaj atıklarının toplanması ve değerlendirilmesine ilişkin olarak 09.08.2021 tarihinde bir protokol imzalandığı ve söz konusu protokolde belediyeye gelir sağlayacak herhangi bir hükme yer verilmediği tespit edilerek belediyenin zarara uğratıldığı raporda yer aldı. Ayrıca yine aynı firmaya atık giysilerin toplanması amacıyla kumbaraların kurulması ve kumbaraların boşaltılarak geri dönüşüme kazandırılması hakkının da benzer şekilde bedelsiz olarak devredildiğine dikkat çekildi.
EZİNE BELEDİYESİNİN DÜKKÂNLARI SUDAN UCUZA KİRALANMIŞ!
Ezine belediyesine ait 211 adet taşınmazda bulunan 170 kiracının kira sürelerinin bitmesine rağmen ihale yapılmaksızın belediye encümeni tarafından kira sürelerinin uzatıldığı da raporda yer aldı. 170 kiracı arasında; dükkan, mezbaha, akaryakıt istasyonu, ağırlık kantar ünitesi gibi 138 adet taşınmasın kira sürelerinin 10’yılı geçtiği ve kira ücretlerinin emsallerine göre düşük kaldığı, ayrıca yapılan kira uzatmalarının da TÜFE oranında kira artışı yapılmadığı, işletme hakkının devirlerinde ise KDV hesaplanmadığından hem devletin hem de belediyenin ciddi zarara uğratıldığı tespit edildi.
BELEDİYENİN YAĞTIĞI KONUT VE İŞYERLERİNİN SATIŞINDAKİ USULSÜZLÜKLER
Ezine Belediyesi tarafından yapılan konut ve işyerlerinin satışlarında da ciddi usulsüzlüklerin olduğu Sayıştay raporlarında yer aldı. Camikebir mahallesi bulunan arazi üzerinde ihale usulüyle yaptırılan ve 84 adet konut ile 6 adet iş yerini kapsayan proje dahilinde 2023 yılı sonu itibarıyla; taşınmazların 43 adetinin belediye meclisi tarafından belirlenen fiyatlar üzerinden ihale veya açık artırma yapılmaksızın doğrudan üçüncü kişilere satıldığı, bunun yanı sıra satışı yapılan 73 taşınmazdan 35 tanesi için taraflar arasında herhangi bir sözleşme imzalanmadığı tespit edildi.
Ayrıca üretilen proje kapsamında 2023 yılı sonu itibarıyla; taksitli olarak satılan 38 taşınmazdan 35 tanesi için asgari %50 oranının altında kalacak şekilde peşinat tutarı öngörüldüğü, taksitli satışlar için belediye meclisi tarafından herhangi bir vade farkı belirlenmediği ve birden fazla yıla yaygın şekilde taksitli satılan 34 taşınmaz için ise kalan borç miktarının yeniden değerlemeye tabi tutulmadan tahsil edildiği de raporda yer aldı.
İŞÇİLERİ ZABITA YAPMIŞLAR!
Belediye görevli çalışanların senelik izinlerinin kullandırılmadığı gibi bazı işçilerin de Zabıta olarak çalıştırılarak Belediye Zabıta Yönetmeliğine aykırı hareket edildiği tespit edildi. Müfettişler raporlarında konuyla ilgili olarak şu ifadelere yer verdi; “Belediyede yapılan incelemede, kadrolu ve hizmet alımı suretiyle temin edilen ve işçi statüsünde çalışan 10 adet personelin fiilen zabıta hizmetlerinde görevlendirildiği tespit edilmiştir.”
GELİBOLU BELEDİYESİ 1,4 MİLYON LİRA ZARAR ETTİ!
2023 yılında CHP’den olan ancak 2024 yılı Mart ayında yapılan seçim sonrasında AK Parti’ye geçen Gelibolu belediyesinin 2023 yılı Faaliyet Giderinin 239 milyon 624 bin 187 lira 99 kuruş, Faaliyet Geliri 238 milyon 229 bin 661 lira 30 kuruş olduğu ve dönem zararının ise 1 milyon 394 bin 526 lira 69 kuruş olduğunu tespit ettiler.
OTOPARK VE DÜKKANLARIN KİRALANMASINDA İHALE YAPILMADIĞI TESPİT EDİLDİ
Gelibolu Belediye meclisinde alınan karar gereğince ilçedeki otopark alanlarının Gelibolu Spor Kulübü Derneğine ihalesiz verildiği ayrıca 10 yıl ve üzeri kiracı konumundaki 44 işletmeye kiralama süresinin bitmiş olmasına rağmen işgaliye bedeli alınarak kira süresi biten işletmelere verildiği tespit edilerek bu kiralamaların ihale yoluyla yapılması istendi.
Belediyenin ayrıca beş adet taşınmazın çeşitli derneklere ve bir adet taşınmazın ise bir spor kulübüne tahsis edilmesinde usulsüzlük yapıldığı tespit edildi. İlçede bulunan pazaryerindeki alanlardan bazı işgalcilerden de tahsilat yapılmadığı da raporda belirtildi. Müfettişler ayrıca telekomünikasyon altyapı ve şebekelerinden alınması gereken geçiş hakkı bedellerinin belirlenmediği ve bunların belirlenerek tahsil edilmesi gerektiğini belediyenin denetim raporunda yer verdiler.
GÖKÇEADA BELEDİYESİ 34 MİLYON LİRA ZARAR ETTİ!
2023 yılında İYİ Parti tarafından yönetilen Gökçeada belediyesinde inceleme yapan Sayıştay müfettişlerinin tespitine göre Gökçeada belediyesinin faaliyet gelirleri 159 milyon 147 bin 525 lira 72 kuruş, Faaliyet Gideri 193 milyon 744 bin 363 lira 54 kuruş olarak gerçekleşirken; 34 milyon 596 bin 837 lira 82 kuruş zarar ettiği tespit edildi.
GÖKÇEADALILAR ELEKTRİĞE NEDEN FAZLA PARA ÖDEDİ?
Sayıştay müfettişlerinin Gökçeada’da tespit ettiği bulgulardan bir tanesi de elektriğe yapılan ödemelerdi. Elektrik abonelerinden tahsil edilen ücretlerden daha sonra belediyelere “Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisi” adı altında yüzde 1 ila 5 oranı arasında bir pay ödeniyor.
İlçeye elektrik tedarik eden yetkilendirilmiş görevli dağıtım şirketleri tarafından Gökçeada Belediyesine yatırılan elektrik tüketim vergileri aylık olarak incelendiğine dikkat çeken müfettişler, yaz aylarındaki kullanımın normal olduğunu ancak kış aylarında da elektrik tüketiminin yüksek olmasının anormal olduğunu tespit ettiler.
EĞLENCE VERGİSİ TAHSİL EDİLMEMİŞ!
Turistik bir ada olan Gökçeada’da belediyenin sınırları ile mücavir alanlar içerisinde yer alan eğlence işletmelerinden alınması gereken eğlence vergisi için tahakkuk ve tahsilat yapılmadığını tespit ettiler. Müfettişler ayrıca Gökçeada ilçesinde toplu taşıma araç sahiplerinden katkı payı, enerji nakil hatlarından geçiş ücreti alınmadığını ve bazı taksi işletmelerinin de belediyenin arsasını işgal etiklerini tespit ederek belediyeye uyarıda bulundular.
(Haber Merkezi)