KÜLTÜR SANAT

14 Şubat'ın tarihi

Sevgililer Günü her yıl 14 Şubat'ta kutlanır ancak belki de birçok kişi bu günün nereden geldiğini ve hayatımıza nasıl girip yer edindiğini bilmiyor olabilir. O yüzden ben de bu hafta sizlere...

Sevgililer Günü her yıl 14 Şubat'ta kutlanır ancak belki de birçok kişi bu günün nereden geldiğini ve hayatımıza nasıl girip yer edindiğini bilmiyor olabilir. O yüzden ben de bu hafta sizlere bu yazımı kaleme alarak paylaşmak istedim. Sevgililer Günü nasıl ortaya çıktı? Ne zamandan beri kutlanıyor? 14 Şubat Sevgililer Günü, Valentine ismindeki bir din adamının adına ilan edilen bir bayram günü. Valentin Günü olarak bilinir. Sevgililer Günü ise 3'üncü Yüzyılda Aziz Valentine'nin gizli kıydığı nikâhlara dayanıyor. M.S. 3'üncü Yüzyılda Roma İmparatoru Claudius II ordusunu güçlendirmek için genç erkeklerin evlenmesini yasaklamıştır. Rivayete göre bu yasağa karşı gelen Aziz Valentine, gizli nikahlar düzenleyerek gençleri evlendirmeye devam etmiştir. İhanetin karşılığını canıyla ödeyen Aziz Valentine M.S. 270 yılında 14 Şubat'ta idam edilmiştir. Katolik Kilisesi tarafından resmi olarak tanınan Aziz Valentine'nin M.S. 270 tarihinde öldüğü sanılıyor. Aziz Valentin'in kimliğiyle ilgili resmi kaynaklardaki ilk açıklamalar M.S.496'da ölen Papa Gelasius'a ait. Papa Gelasius, O'nun hayatını Tanrı'ya adamış bir şehit olarak dünyadan ayrıldığını söyler. 1400'lü yıllara ait kayıtlar Aziz Valentin'in Roma'da Hrıstiyan bir çifttin evlenmesine yardımcı olduğu için imparator 2'nci Clausius'un emriyle kafası kesilerek öldürüldüğünden bahseder. Aynı tarihlere ait diğer bir vesika ise Valentin'in de aynı kişi olduğuna dair kanaatleri güçlendirir. Her ne kadar kimliğiyle ilgili belirsizlik devam etse de Katolik Kilisesi 1969'da düzenlediğin saygı ayiniyle Valentin'in adını resmi olarak "Azizler" listesinde tutmaya devam eder. Aziz Valentin'in kimliğiyle ilgili tartışmaları bir tarafa koyarsak karşımıza ikinci bir soru çıkıyor: 14 Şubat tarihiyle Aziz Valentin arasında nasıl bir bağ var? Aslında sanılanın aksine 14 Şubat'ın Aziz Valentin'in doğum ya da ölüm tarihiyle bir ilişkisi yok. 14'üncü Yüzyılda yaşamış İngiliz şair Chaucer, 14 Şubat tarihiyle romantizm/aşk arasında ilişki kuran ilk isim olarak dikkat çekiyor. Chaucer'e göre kuşların eşlerini seçtikleri tarihin 14 Şubat olduğuna inanılır. 18'inci Yüzyılda İngiliz geleneklerine baktığımızda 14 Şubat ile ilgili ikinci bir tarihi referans karşımıza çıkıyor. İngilizlerin bu tarihte eski bir Roma festivali olan ve Tanrıça Juno Februata'nın onurlandırılması için düzenlenen etkinliklere benzer kutlamalar tertip ettikleri görülüyor. İmparatorun yasağına rağmen Hrıstiyan çiftlerin evlendirilmesine yardımcı olduğuna dair hakkında efsaneler anlatılan Aziz Valentin'in anısı, geleneksel olarak romantizmle en çok örtüşen 14 Şubat'ta hayat bulur ve daha çok İngiliz geleneklerinde Aziz Valentin Günü olarak ortaya çıkar. Elbette bu aziz ve tarih arasındaki ilişkiyi tam olarak tespit etmek mümkün değil. Ancak Sevgililer Günü'nün modern çağdaki izlerini takip ettiğimizde karşımıza tarihi ve dini referanslardan çok ekonomik veriler çıkıyor. İlk kez 19'uncu Yüzyılda İngiltere'de ticari bir hüviyete bürünmeye başlayan Aziz Valentin Günü, toplu iletişim araçlarının da gelişimi ile birlikte "Global Kültür" arasındaki yerini aldı. 14 Şubat kimine göre hatırlanıp kutlanması gereken bir gün olurken; kimine göre ise kapitalizmin oyunlarından biri. Büyük ve pahalı hediyelerle kapitalizme hizmet etmek değil de... Kadına şiddetin arttığı, bilinçsizliğin tavan yaptığı bir dönemde belki de kadınlarımıza gereken değeri birkaç hediyeyle değil de fikirlerle ve küçük jestlerle ortaya koyabileceğimiz bir gün olarak da görmek mümkün. Siz ne düşünüyorsunuz peki?