Geçtiğimiz yıl aynı ayda Üretici Fiyat Endeksi yüzde 6,17 iken bu yıl yüzde 42,89’a fırladı. Üretici mal üretmek için aldığı hammaddeyi işleyip satarken zarar etmemek için ürünlere zam yaparken; aynı artış Tüketici Fiyat Endeksine yansıtılmayınca TÜFE yüzde 17,53 olarak açıklandı. TUİK, Üretici Fiyat Endeksini Tüketici fiyat endeksine uyarlayamadı. Oysa vatandaşa verdiği hizmetten kar gözetmemesi gereken başta belediyeler olmak üzere pazarda, işyerlerinde.. Bu zamlar yetmemiş olacak ki; elektrikten doğalgaza, benzinden LPG’ye gün geçmeden her şeye zam üstüne zam geliyor. YEMEKLİK YAĞLAR ALTIN, DOLARLA YARIŞIYOR! Dünya yazarı Alaattin Aktaş vatandaşların açıklanan rakamlara inanmadığını belirterek üst üste gelen zamlara dikkat çekiyor. Aktaş’a göre Çarşı-Pazar da vatandaşın en çok para harcadığı kalemlere gelen zamları şöyle kaleme aldı; “TÜİK’in hesapladığı tüketici fiyatları endeksinde gıda ve alkolsüz fiyatları endeksinde gıda ve alkolsüz içeceklerin payı yüzde 25.94. Vatandaş her 100 liralık harcamasının 26 lirasını gıdaya yapıyor. Bu 26 lira, dar gelirli vatandaşlarda belki 30’a, 40’a, 50’ye çıkıyor. Dolayısıyla gıda maddelerine gelen zamlar vatandaşın açıklanan ortalama orana kuşkuyla bakmasında en büyük etken. Sokak röportajlarında vatandaşa mikrofon uzatan genç arkadaşlarıma söylenenlerin ne kadar doğru olduğu sayılarla da kanıtlandı. Örneğin son bir yılda gıda maddeleri arasında fiyatı en çok artan yüzde 57 ile ayçiçek yağı olmuş. (Kabartma tozunda yüzde 9 binlik bir artış var ama önemli olan tüketimdeki ağırlık.) Gıda maddeleri arasında ikinci sırayı yüzde 51 zam ile mısırözü yağı, üçüncü sırayı da yüzde 50 zam ile margarin alıyor.” TAVUK ETİ, EV EŞYASI, ULAŞIM.. Tavuk eti ve yumurtadaki yüzde 46 ve yüzde 44’lük zamlar da dikkat çekici. Vatandaş kırmızı ete göre ucuz diye tavuk etine yönelmek istiyor ama karşısına yüzde 46’lık zam çıkıyor. TÜFE’de yüzde 15.49 ile ikinci en yüksek ağırlığa sahip grup ulaştırma. Bu gruptaki zamlar müthiş. Hadi yüzde 107 ve yüzde 71 zam gören otomobilleri bir kenara koyalım; nasıl olsa herkes otomobil alma durumunda değil. Ama ya köprü geçiş ücreti... Ya benzine, motorine gelen zamlar... Ya araç tamirine ödenen ücretler... TÜFE’deki ağırlığı yüzde 8.64 olan ev eşyası grubunda da çok yüksek zamlar var. Adeta "Gücün yetiyorsa gel de al” dedirtecek zamlar... Bu gruptaki zam sıralamasında bulaşık makinesi yüzde 74 ile ilk sırada. Bir yılda yüzde 50’den fazla zam gören üç ürün de yatak bazası ile çift ve tek kişilik yatak. Eğlence ve kültür grubunda yer alan televizyonun da son bir yılda yüzde 100 zam gördüğünü belirtelim. Konut ile ilgili harcamalar TÜFE’de yüzde 15.36 ağırlığa sahip. Bu grup kapsamında çok önemli harcama kalemleri var ve bunlar vatandaşın en çok yakındığı kalemler arasında bulunuyor. Vatandaş ne diye şikâyet ediyor; “Elektriği, doğalgazı, suyu, kirayı ödedim mi elime bir şey kalmıyor” diyor ya, işte o! Peki bu dört kalemde son bir yıldaki zam oranı ne kadar olmuş, TÜİK’e göre tabii ki, bakalım. “Su yüzde 17,57, elektrik yüzde 12.29, kira yüzde 10.99, doğalgaz yüzde 8.48.” Bu dört kalemden yalnızca su genel TÜFE artışı ile aynı düzeyde, diğer üçü daha düşük gerçekleşmiş.” BELEDİYELER KAR GÜTMEZ AMA KREŞLER ZAMLANDI Çanakkale özeline dönersek; yeni sezon için kayıtlara başlayan Belediyelere ait kreşler peşi sıra zam yapmaya başladı. Geçtiğimiz hafta Çanakkale Belediye Meclisi artan maliyetleri gerekçe göstererek Ata’m Kreş ve Gündüz Bakımevleri için aylık personel 550 liradan 650 liraya, diğer vatandaşlara 1300 lira ikinci çocuk için 975 lira olmasına, ayrıca Kırtasiye ücreti 400 TL olarak plan bütçe komisyonunda oy çokluğu ile geçti. Dün ise Biga Belediyesi muhalefet üyelerinin kreş fiyatında indirim talebine rağmen zammı savunan Biga Belediye Başkanı Bülent Erdoğan; “Güzel ve şık görünmek için Biga Belediyesi’ni kamu zararına uğratamayız. 975 TL’lik aylık kreş ücretinin 750 TL’si personel kalan kısım ise çocukların kırtasiye malzemesi, yiyecek ve kreş temizliğine gidiyor. Biga Belediyesi kar amacı gütmez” diye cevap verdi. Yapılan oylamada Biga Belediyesinin kreş ücret tarifeleri oy çokluğu ile geçti. HAZİRAN AYI ZAM ŞAMPİYONU: PATATES! TUİK’in açıkladığı verilere göre Çanakkale-Balıkesir bölgesinde Haziran ayının zam şampiyonu geçtiğimiz aya göre yüzde 21,02 oranında zamlanan Patates oldu! Pandemi salgını ile birlikte rekor kıran şehirler arası otobüs ücreti fiyatları Haziran ayında yüzde 11,01 artışla ikinci sırada yer aldı. Bölgemizde haziran ayında en çok zamlanan üçüncü ürün ise parfüm oldu. parfüm bir önceki aya göre yüzde 9,80 oranında zamlandı. Parfümü ise yüzde 8,13 oranında zamla havuç, son sırada ise Kadın Berber ücretlerine gelen zam oldu. bir önceki aya göre Haziran ayında Kadın Berberi ücretlerine yüzde 7,16 oranında zam yapıldı. TATİL TURLARI VE MARGARİN ÜLKE GENELİNDE ZAMLANDI! Türkiye genelinde ise en çok zam yapılan hizmet ve ürünlerde ise dikkat çekici değişim yaşandı. Türkiye genelinde ağırlıklı olarak gıda ve ulaşım hizmetleri zamlanırken bir ay önceki fiyatlara göre Haziran ayında en çok zam gören hizmet yüzde 51,60 oranında artışla bir hafta veya daha uzun süreli turlar oldu! İkinci sırada yüzde 14,72 oranla elektrik süpürgesi, üçüncü sırada önceki aya göre yüzde 14,60 zam ile makyaj malzemeleri, dördüncü sırada hemen her evde tüketilen margarin yer aldı. Margarin önceki aya göre yüzde 10,98 oranında zamlanırken; sportif faaliyetler yapılan ödemelere de yüzde 9,97 oranında zam geldi! FİYATI EN ÇOK DÜŞEN 5 ÜRÜNLER Bir önceki aya göre Çanakkale-Balıkesir bölgesinde fiyatı en çok düşen ürünlerin ilk sırasında Sarımsak yer alıyor. Sarımsak yüzde 25,46 oranında düşüş gösterdi. İkinci sırada yüzde 21,86 oranla kabak, üçüncü sırada yüzde 12,69 düşüşle domates, dördüncü sırada Bebek iç çamaşırları yüzde 4,09 oranında, beşinci sırada ise yüzde 2,52 oranında düşüşle Pike takımı yer aldı!