Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı ile Fenerbahçe Spor Kulübü arasında yapılan görüşmeler sonunda, Çanakkale Savaşları'nın yaşandığı Tarihi Gelibolu Yarımadası'nda Çanakkale şehitleri için yapılan Şehitler Abidesi'nin yapımına destek olmak amacıyla 1953 yılında Beşiktaş, Fenerbahçe, Galatasaray ve Vefaspor'un katılımıyla düzenlenen özel turnuvada Fenerbahçe kulübünün kazandığı, 'Çanakkale Şehitler Abidesi Kupası' 70 yıl sonra sergilenmek üzere Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezi'ne getirildi. 70 yıldır Fenerbahçe Müzesi'nde sergilenen 'Çanakkale Şehitler Abidesi Kupası' Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezinde 4 ay boyunca sergilenecek.
Şehitler Abidesi Kupası’nı Çanakkale’ye getiren Fenerbahçe Spor Kulübü Yönetim Kurulu Üyesi Asil Erkan, tarihi kupanın Çanakkale’de sergilenmesine emeği geçenlere teşekkür etti.
Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir ise yaptığı açıklamada; "Çanakkale'de bu millet büyük bir fedakarlıkla vatanını, bayrağını, kutsal değerlerini savunmuş ve çok büyük bir zafer kazanmıştır. Çanakkale Savaşları'ndan sonra belki hemen abidelerimizi, o büyük kahramanlığı simgeleyen anıtlarımıza kavuşamamıştık ama o büyük zafer bizi her zaman motive etmiştir. Birçok insanın hayali de Çanakkale Muharebelerinin yaşandığı sahada bir anıta kavuşma istediği ortaya çıkmıştır. O zaman şartlarıyla, imkanlarıyla bu çok kolay olmamıştır. 1952 yılında artık Çanakkale'ye şuanki Şehitler Abide'mizin olduğu yere bir anıt yapılması fikri ortaya çıkıp başlayınca millet el ele, gönül gönüle vermiş ve bu abideyi hep birlikte yapmaya karar vermiştir. O zamanın şartlarında kadınlarımız el işlerini yapıp satmışlar ve gelir olarak bu abidenin yapımına bağışlamışlar. Taksicilerimiz bir günlük hasılatını Çanakkale Abidesi'ne bağışlamış. Kayseri'den başka illerden birçok insanımız buraya karınca kararınca katkı yapmışlardır ve millet duruma el koymuştur” dedi.
“SPOR KULÜPLERİMİZE TEŞEKKÜR EDİYORUM”
Düzenlenen kupaya katılan ve kupa gelirini Şehitler Abidesi’nin yapımına bağışlayan spor kulüplerine teşekkür eden İsmail Kaşdemir; “En sonunda da tabii Galatasaray, Beşiktaş, Vefa ve Fenerbahçe kulüplerinin oluşturduğu dörtlü turnuva icra edilmiş. Buradan ortaya çıkan gelir de Çanakkale Şehitler Abidesi'ne bağışlanmıştır. Bu turnuvanın da o dönemki şampiyonu Fenerbahçe takımı olmuştur. Biz tarihi Alan Başkanlığı olarak bu tarihi hikayeyi öğrendiğimizde çok heyecanlandık. Böyle ulvi bir amaç için ortaya çıkmış bir turnuvanın sonunda verilen kupanın da bir Çanakkale Şehitleri Abidesi görünümünde olduğunu görünce bu heyecanımız daha da arttı. Hemen çalışmaya başladık ve Fenerbahçe Spor Kulübü ile temas kurduk. Onların da bizim bu talebimize çok içten samimi cevabıyla birlikte o dönemki kupa şu anda Çanakkale'de. Kupa gerçekten ait olduğu yerde ve Çanakkalelilerin de bütün gelen ziyaretçilerimizin de görmesi için ziyarete açık hale geldi. Sayın Ali Koç başkanımızın şahsında bütün Fenerbahçe camiasına gönülden teşekkür ediyoruz” dedi.
“ÇANAKKALE BİZİM ORTAK PAYDAMIZ OLMAYA DEVAM EDECEK”
Çanakkale’nin Türk Milletinin kalbinde ayrı bir önemi olduğuna dikkat çeken İsmail Kaşdemir; “İnşallah her zaman olduğu gibi Çanakkale bizim ortak paydamız olmaya devam edecek. Çanakkale ruhunu her zaman kalbimizde, ruhumuzda hissedeceğiz. İnşallah buradaki bu kupayı görmeye bütün herkes gelir. Çünkü Çanakkale dendiği zaman bizim için kalbimiz başka atmaya başlar. Tabiri caizse Türk milletini de akan sular durur. Çanakkale'yi herkes çok sever. Çanakkale bizim ortak değerimizdir. Tekrar o büyük mücadeleyi veren o kahraman Mehmetçik'i saygıyla ve şükran duygularımızla hatırlıyoruz. Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ümüzü silah arkadaşlarını rahmetle ve minnetle anıyoruz. ve inşallah bu topraklarda Çanakkale ruhu var olacak ve bu topraklarda inşallah Çanakkale ruhu her zaman hakim olacak. Bir kez daha emeği geçen bu projede herkese çok teşekkür ediyorum. O dönemin turnuvasında var olan Galatasaray camiasına, Beşiktaş camiasına, Vefa Spor camiasına çok teşekkür ediyoruz. Belki bir gün yine inşallah Çanakkale'de on sekiz Mart haftasında yine o büyük güzide takımlarımız gelip bir turnuva yapar. Belki yine burada bir kupa verme imkanına sahip oluruz. Buradan da böyle bir hayalimizi ortaya koymuş olalım. ve herkesi Çanakkale Ruhunu hissetmeye, Çanakkale ruhunu teneffüs etmeye davet ediyoruz" dedi.
ÇANAKKALE ABİDE KUPASI’NIN TARİHÇESİ
Çanakkale'nin Eceabat ilçesi sınırları içerisinde kalan 108 yıl önce Çanakkale Savaşları'nın yaşandığı Tarihi Gelibolu Yarımadası'nda Şehitler Abidesi eski Hisarlık Tepe üzerinde Çanakkale Savaşları'nda şehit olan askerler anısında inşa edildi.
Milli Savunma Bakanlığı 1943 yılında Çanakkale Savaşları'nda şehit düşen askerlerin hatırası ve Çanakkale Zaferi'nin ebedileştirmek amacıyla 'Çanakkale Zaferi ve Meçhul Asker Abidesi Projesi' yarışması başlattı. Yarışmada Feridun Kip imzası altında Doğan Erginbaş ve İsmail Utkular'ın projesi birinci seçildi. Mimarlar maddi imkansızlıklar nedeniyle Şehitler Abidesinin inşaatına 10 yıl sonra başladı. Haziran 1952'de Şehitler Abidesinin yapılamamasından dolayı bir kısım kişi ve kurumlar harekete geçti. Abidenin inşaatını yapmak için komite kuruldu. Abidenin yapımı için ilk kampanya bu sırada yapıldı. Çanakkale Savaşları sırasında şehit düşen tüm şehitleri anmak için inşa edilecek olan Şehitler Abidesinin yapımına destek olmak amacıyla 22 Mart 1953'te 'Çanakkale Şehitler Abidesi Kupası' için özel turnuva düzenlendi. Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş ve Vefa Kulüpleri yer aldı. Turnuva öncesinde 17 Şubat 1953'te Fenerbahçe'den Umumi Katip Rüştü Dağlaroğlu, Galatasaray'dan Umumi Katip Alp Kunt, Beşiktaş'tan Umumi Kaptan Sadri Usuğlu, Vefa'dan Umumi Kaptan Remzi Tatari ve federasyon temsilcileri Orduevi'nde toplandı. Toplantıda Şehitler Abidesi'nin tamamlanmasına destek olmak için yapılacak turnuvanın usulleri belirlendi. Buna göre, karşılaşmalar bir devreli lig usulü yapılacak, her kulüp ancak 1 lisanssız futbolcu oynatabilecek, kaleci hariç 2 oyuncu değiştirilebilecek, gol averajı usulü tatbik edilmeyecek, şampiyon çıkacak olan takıma ödül olarak, 'Çanakkale Şehitler Abidesi Kupası' verileceği kararlaştırıldı.
Maçlar 22 Mart 1953'te başladı. Turnuva büyük ilgi gördü. Maçlardan elde edilen gelirle Şehitler Abidesine 100.000 bin, turnuva katılan 4 kulübe ise 40'ar bin lira gelir sağlandı. Turnuvadaki maçlar sonunda son maça Fenerbahçe ve Beşiktaş kaldı. Fenerbahçe sahaya, "Süleyman, Nedim, Müzdat, M. Ali, Basri, Akgün, Fikret, Fahir, Feridun, Burhan Niyazi" kadrosuyla, Beşiktaş ise; "Bülent, Vedii, Faruk, Eşref, Ali İhsan, Nusret, Metin, Halil, Kamil, Şevket ve Coşkun" kadrosuyla çıktı. Maçı Fenerbahçe 3-0 kazandı. Doktor Tarık Özerengin idaresindeki maçın gollerini Niyazi, Feridun ve Burhan attı. 21.510 seyirci ile oynanan maçta 42.032 lira hasılat elde edildi. Maçtan sonra maddi değeri 5000 lira olan 25 kilo ağırlığındaki 'Çanakkale Şehitler Abidesi Kupası', Ordu Müfettişi İsmail Hakkı Tunaboylu tarafından Fenerbahçe takımına verildi. Kupayı alan Fenerbahçe, Mithatpaşa Stadı'nda şeref turu attı. 'Çanakkale Şehitler Abidesi' kupası 70 yıldır Fenerbahçe müzesinde sergileniyor.
(Haber: Tuğçe Atay)