Güney Marmara Kalkınma Ajansı(GMKA) tarafından akademisyenlere Balıkesir ve Çanakkale illerini kapsayan “Kooperatifçilik Analizi” raporu yayınlandı. İki ili de kapsayan Kooperatifçilik analiz raporuna göre Türkiye genelinde bulunan 9 bin 845 kooperatifin 747’si Balıkesir ve Çanakkale’de bulunuyor. Çanakkale kooperatif sayısı bakımından Balıkesir’i 1 kooperatif fazlası ile geçmiş durumda. ÇANAKKALE’DEKİ KOOPERATİFLERİN SAYI VE ÇEŞİTLERİ Çanakkale il genelinde 2020 yılının ilk yarısına göre toplamda; 374 kooperatif bulunuyor. 311 tanesi Tarımsal Kalkınma Kooperatifi olarak kayıtlarda yer alırken; 35 adet Sulama Kooperatifi, 28 adette Su Ürünleri Kooperatifi bulunuyor. Çanakkale’de ayrıca il genlinde 7 adet Tarım Satış Kooperatifi, 13 tanesi Biga’da bulunmak üzere 20 adet Üretim Pazarlama Kooperatifi bulunuyor. Bunların iki tanesi ise Kadın Girişimi Üretim Kooperatifi olarak faaliyet gösteriyor. 
KOOPERATİFÇİLİĞİN GELİŞTİĞİ İLÇELER Çanakkale’de ilçeler basında kurulmuş ve aktif faaliyet göstermekte olan kooperatif sayısı incelendiğinde; Biga, Yenice, Çan, Gelibolu, Lâpseki, Merkez ilçe ve Bayramiç diğer ilçelere göre öne çıktığı ve kooperatifçiliğinde bu ilçelerde daha gelmişmiş olduğu gözlendi. Sulama Kooperatiflerinin ise il genelinde genel anlamda eşit dağıldığı, ancak Yenice ve Bayramiç’te daha yoğun olduğu gözlemlendi. TARIMSAL KALKINMA KOOPERATİFÇİLİĞİNİN YILDIZI: BİGA Yayınlanan rapora göre; Çanakkale il genelinde en çok kooperatif Biga ilçesinde bulunuyor. Biga’da toplamda 86 kooperatif bulunurken; bunların 81 tanesinin Tarımsal Kalkınma Kooperatifi olması dikkat çekti. İkinci sırada ise 75 Kooperatif ile Yenice geliyor. Yenice’de Tarımsal Kalkınma Kooperatif sayısı ise 64’de kaldı. Çan sınırları içerisinde ise toplamda 44 kooperatif faaliyet gösteriyor. Çan’da faaliyet gösteren Tarımsal kalkınma Kooperatifi sayısı ise 41 adet.. Çanakkale’de en az kooperatif bulunan ilçe ise; Gökçeada oldu. Gökçeada’da 2, Bozcaada’da ise 5 kooperatif bulunuyor. 10 kooperatif ile ise üçüncü sırada Eceabat geliyor. 
SU ÜRÜNLERİ KOOPERATİFLERİNİN ÖNDE GELEN İLÇESİ: AYVACIK! Raporda Çanakkale’de faaliyet gösteren Su Ürünleri Kooperatifçiliği de incelenmiş. Rapora göre; Su Ürünleri Kooperatifçiliğine bakıldığında denize yakın konumları nedeniyle Ayvacık başta gelirken; bu ilçeyi Eceabat, Gelibolu ve Merkez ilçe takip ediyor. GENÇLER İLGİLENMİYOR.. KOOPERATİFLERİMİZ YAŞLI! GMKA tarafından hazırlanan Kooperatifçilik Analiz raporuna göre Çanakkale ve Balıkesir bölgesinde bulunan 747 kooperatiflere üye olan kişilerin yaş ortalaması oldukça yaşlı. 46-70 yaş arası kooperatif üye yüzdesi yüzde 68’e ulaşmış durumda. Yaş aralığı 25-35 grupta ise bu oran yüzde 8 seviyesinde. Kooperatif üyelerinin eğitim durumları ise Lise ve dengi okul mezunlarında oran yüzde 44 iken; lisans mezunu üye oranı yüzde 26 seviyesinde. İlk ve ortaokul dengi eğitimden mezun üye oranı ise yüzde 28 seviyesinde. Doktora yapmış kooperatif üye oranı ise yüzde 1 seviyesinde. Yüksek lisans seviyesi ise sadece yüzde 3. 
KOOPERATİFLERİN ÜRETİM ALANLARI Bölgede kurulu kooperatiflerin üretim alanları da analiz çalışmasında ortaya çıkartılmış. Buna göre kooperatiflerinde yüzde 30’u Süt ve Süt ürünleri ve Hayvancılık üzerine faaliyet gösteriyor. Yüzde 27’si ise yöresel gıda ürünleri, yüzde 18’i sebze-meyve üretimi, yüzde 14’ü bakliyat ve yem bitkileri, yüzde 11’i ise yöresel el işleri üzerine faaliyet gösteriyorlar. DEVLET DESTEĞİ VE HİBE ALAMAMAKTAN ŞİKÂYETÇİLER! Çanakkale ve Balıkesir illerinde faaliyet gösteren 474 kooperatifin en büyük sorunu ise devletten yeterince destek ve hibe alamamak. Kooperatifçilik Analiz Raporuna göre; kooperatiflerin ihtiyaç duyduğu destekler alanları; yüzde 32 oranıyla Ürün-Hammadde desteği alamamak. Kooperatiflerin yüzde 29’u ise devletten Demirbaş desteği bekliyor. Kooperatiflerin yüzde 25’i ise yeterince eğitim ve danışmanlık desteği alamamaktan şikayetçi iken; kooperatiflerin yüzde 11’i kira desteği, yüzde 3’ü ise Pazar desteği bekliyor. 
KOOPERATİFLERİN YÜZDE 81’İ DESTEK VE HİBE ALMAMIŞ! Analiz raporuna göre; Kooperatiflerin şuana kadar almış oldukları teşvik ve hibe konuları incelendiğinde, kooperatiflerin sadece yüzde 19’unun devlet tarafından sunulan teşvik ve hibelerden faydalanabildiği tespit edildi. Kooperatiflerin yüzde 81’i ise şimdiye kadar teşvik yada hibelerden faydalanmadıkları tespit edildi. PANDEMİ KOOPERATİFLERİ VURDU! GMKA tarafından hazırlattırılan Kooperatifçilik Analiz raporunda üretim yapan Kooperatiflerin Pandemi salgınından nasıl etkilendiği de raporlaştırılmış. Covid-19 pandemi salgınının üretim üzerindeki etkilerine verilen cevaplara göre; yüzde 28’inin ulaşım ve tedarik zorlukları yaşadıkları tespit edildi. Salgında ayrıca kooperatiflerin üretimlerinin düştüğü de tespit edildi. Salgın süresi boyunca kooperatiflerin yüzde 24’ünün üretimlerinde azalma yaşadıklarını ifade ettikleri görüldü. Salgında ayrıca kooperatiflerin ürettikleri ürünlere yurt içinde taleplerin azaldığını belirtenlerin oranı ise yüzde 15 olduğu raporlaştırıldı. Raporun analiz bölümünde salgında zorluk çeken kooperatifler için destekleme ve hibe mekanizmalarının arttırılması ve yaygınlaştırılması önerildi.
KOOPERATİFÇİLİĞİN GELİŞTİĞİ İLÇELER Çanakkale’de ilçeler basında kurulmuş ve aktif faaliyet göstermekte olan kooperatif sayısı incelendiğinde; Biga, Yenice, Çan, Gelibolu, Lâpseki, Merkez ilçe ve Bayramiç diğer ilçelere göre öne çıktığı ve kooperatifçiliğinde bu ilçelerde daha gelmişmiş olduğu gözlendi. Sulama Kooperatiflerinin ise il genelinde genel anlamda eşit dağıldığı, ancak Yenice ve Bayramiç’te daha yoğun olduğu gözlemlendi. TARIMSAL KALKINMA KOOPERATİFÇİLİĞİNİN YILDIZI: BİGA Yayınlanan rapora göre; Çanakkale il genelinde en çok kooperatif Biga ilçesinde bulunuyor. Biga’da toplamda 86 kooperatif bulunurken; bunların 81 tanesinin Tarımsal Kalkınma Kooperatifi olması dikkat çekti. İkinci sırada ise 75 Kooperatif ile Yenice geliyor. Yenice’de Tarımsal Kalkınma Kooperatif sayısı ise 64’de kaldı. Çan sınırları içerisinde ise toplamda 44 kooperatif faaliyet gösteriyor. Çan’da faaliyet gösteren Tarımsal kalkınma Kooperatifi sayısı ise 41 adet.. Çanakkale’de en az kooperatif bulunan ilçe ise; Gökçeada oldu. Gökçeada’da 2, Bozcaada’da ise 5 kooperatif bulunuyor. 10 kooperatif ile ise üçüncü sırada Eceabat geliyor. SU ÜRÜNLERİ KOOPERATİFLERİNİN ÖNDE GELEN İLÇESİ: AYVACIK! Raporda Çanakkale’de faaliyet gösteren Su Ürünleri Kooperatifçiliği de incelenmiş. Rapora göre; Su Ürünleri Kooperatifçiliğine bakıldığında denize yakın konumları nedeniyle Ayvacık başta gelirken; bu ilçeyi Eceabat, Gelibolu ve Merkez ilçe takip ediyor. GENÇLER İLGİLENMİYOR.. KOOPERATİFLERİMİZ YAŞLI! GMKA tarafından hazırlanan Kooperatifçilik Analiz raporuna göre Çanakkale ve Balıkesir bölgesinde bulunan 747 kooperatiflere üye olan kişilerin yaş ortalaması oldukça yaşlı. 46-70 yaş arası kooperatif üye yüzdesi yüzde 68’e ulaşmış durumda. Yaş aralığı 25-35 grupta ise bu oran yüzde 8 seviyesinde. Kooperatif üyelerinin eğitim durumları ise Lise ve dengi okul mezunlarında oran yüzde 44 iken; lisans mezunu üye oranı yüzde 26 seviyesinde. İlk ve ortaokul dengi eğitimden mezun üye oranı ise yüzde 28 seviyesinde. Doktora yapmış kooperatif üye oranı ise yüzde 1 seviyesinde. Yüksek lisans seviyesi ise sadece yüzde 3. KOOPERATİFLERİN ÜRETİM ALANLARI Bölgede kurulu kooperatiflerin üretim alanları da analiz çalışmasında ortaya çıkartılmış. Buna göre kooperatiflerinde yüzde 30’u Süt ve Süt ürünleri ve Hayvancılık üzerine faaliyet gösteriyor. Yüzde 27’si ise yöresel gıda ürünleri, yüzde 18’i sebze-meyve üretimi, yüzde 14’ü bakliyat ve yem bitkileri, yüzde 11’i ise yöresel el işleri üzerine faaliyet gösteriyorlar. DEVLET DESTEĞİ VE HİBE ALAMAMAKTAN ŞİKÂYETÇİLER! Çanakkale ve Balıkesir illerinde faaliyet gösteren 474 kooperatifin en büyük sorunu ise devletten yeterince destek ve hibe alamamak. Kooperatifçilik Analiz Raporuna göre; kooperatiflerin ihtiyaç duyduğu destekler alanları; yüzde 32 oranıyla Ürün-Hammadde desteği alamamak. Kooperatiflerin yüzde 29’u ise devletten Demirbaş desteği bekliyor. Kooperatiflerin yüzde 25’i ise yeterince eğitim ve danışmanlık desteği alamamaktan şikayetçi iken; kooperatiflerin yüzde 11’i kira desteği, yüzde 3’ü ise Pazar desteği bekliyor. KOOPERATİFLERİN YÜZDE 81’İ DESTEK VE HİBE ALMAMIŞ! Analiz raporuna göre; Kooperatiflerin şuana kadar almış oldukları teşvik ve hibe konuları incelendiğinde, kooperatiflerin sadece yüzde 19’unun devlet tarafından sunulan teşvik ve hibelerden faydalanabildiği tespit edildi. Kooperatiflerin yüzde 81’i ise şimdiye kadar teşvik yada hibelerden faydalanmadıkları tespit edildi. PANDEMİ KOOPERATİFLERİ VURDU! GMKA tarafından hazırlattırılan Kooperatifçilik Analiz raporunda üretim yapan Kooperatiflerin Pandemi salgınından nasıl etkilendiği de raporlaştırılmış. Covid-19 pandemi salgınının üretim üzerindeki etkilerine verilen cevaplara göre; yüzde 28’inin ulaşım ve tedarik zorlukları yaşadıkları tespit edildi. Salgında ayrıca kooperatiflerin üretimlerinin düştüğü de tespit edildi. Salgın süresi boyunca kooperatiflerin yüzde 24’ünün üretimlerinde azalma yaşadıklarını ifade ettikleri görüldü. Salgında ayrıca kooperatiflerin ürettikleri ürünlere yurt içinde taleplerin azaldığını belirtenlerin oranı ise yüzde 15 olduğu raporlaştırıldı. Raporun analiz bölümünde salgında zorluk çeken kooperatifler için destekleme ve hibe mekanizmalarının arttırılması ve yaygınlaştırılması önerildi.
Editör: TE Bilisim
