Geçtiğimiz günlerde Doğancı ve Koruoba Köyü’nde gerçekleşen orman yangınları sonrası, Biga Orman işletme Müdürü İhsan Tunç’un yangın sezonu başında yaptığı uyarılar aklıma geldi. Müdür İhsan Tunç; "Bu sene Nisan ayında gördüğümüz 5 tane yangın bizim hiç alışık olduğumuz bir şey değil. Geçen yıl bölgemizde 3 yangın olmuştu. Bu yılki bu rakam çok" diyerek uyarılarda bulunmuştu.
Nitekim o uyarılar da haksız değilmiş.
Gazeteciler olarak Doğancı ve Koruoba yangın bölgelerine gittik. Biga Orman İşletme Müdürü İhsan Tunç, İşletme Müdür Yardımcısı Eray Maden, Biga Orman İşletme Şefi Alper Erol, Karabiga Orman İşletme Şefi Berk Bağırgan ve emekçi ormancılar bizlere evsahipliği yaptılar.
Doğancı Köyü’ndeki orman yangınına 10 dakika içinde ilk müdahale yapılmasına rağmen 12 hektar alan yangından zarar gördü. Koruoba Köyü yakınlarındaki orman alana ise 15 dakikada ilk müdahale gerçekleşti. 96 dakika gibi kısa bir sürede yangın kontrol altına alındı. Burada da 1 hektarlık alan yangından zarar gördü. Üstelik Koruoba’daki yangın çok tehlikeli bir alanda, ormanın tam da ortasında gerçekleşti.
Helikopterler, arasözler, dozerler, yangına ilk müdahale araçları, yangın söndürme uçakları, sun tankları ve onlarca personelin emeği ve yanan yeşil alanlar, kaybolan oksijen kaynakları.
Temiz havayı ciğerlerinize doldurmanız gerekirken; burnunuzun direğini sızlatan iğrenç kül kokusu. İçler acısı bir durum.
******
Orman yangınlarının nedenlerini sayayım size:
-İhmal ve dikkatsizlik nedeniyle çıkan orman yangınları
-Ormanda güvenlik tedbiri alınmadan ateş yakılması
-Yakılan ateşin söndürmeden bırakılması
-Sönmemiş sigara izmariti ve kibritin yere atılması
-Orman içinde veya bitişiğindeki tarlalarda istenmeyen ot veya anızın yakılması
-Gece aydınlatma için ormanda ateşle dolaşılması
-Cam ve cam kırıklarının ormanda bırakılması
-Çocukların orman içinde ateşle oynamaları
-Kasıtlı çıkarılan orman yangınları
-Tarla veya otlakları genişletmek için ormanın bilerek yakılması
-Orman içinde yapılan kanunsuz işleri gizlemek için yangın çıkarılması
-Birilerinden intikam almak veya bir şeyi sabote etmek için yangın çıkarılması
-Yabani hayvanları uzaklaştırmak için yangın çıkarılması
Biga’da orman yangınlarının nedenlerinin yüzde 90’ınını insanların dikkatsizlikleri oluşturuyor. Yani önlenebilir yangınlar bunlar.
Yangınların çıktığı anların hava özellikleri de önemli. 40 derece hava sıcaklığı ve 40 kilometre rüzgar şiddetinin yaşandığı bir ormanlık alanda çıkan yangını söndürmek belki de en zor işlerden biri.
Her şeye rağmen Orman Müdürlüğü yangınlarda zarar gören ve yaşayamayacak olan ağaçları kesiyor, alanları hazırlıyor ve yangından sonra 1 yıl içinde de yeni ağaçları dikiyor.
******
Biga Orman İşletme Müdürü İhsan Tunç; “Bizim yöremizde açık alan yangınlarında ve orman yangınlarında yüzde 90 insan kusuru görünüyor. Yıldırımı engelleyemezsiniz. Elektrik hatlarının bakımını yaparsınız. Ama insan kaynaklı yangınlarda mutlaka tedbirini almamız lazım. Biz yıl içerisinde, bundan 3-4 sene öncesinde, günde 2-3 ihbara gidiyorduk. Bu sene yine fazlayız. Orman yangınları açısından 8 adet orman yangını kayıtlarımıza girdi. Bunların her biri büyük bir orman yangınına dönüşebilirdi. Sağolsun orman teşkilatımızın etkin mücadelesi ile biz bu yangınları küçük alanlarda muhafaza edebildik. Açık alan yangınlarında ise 50’yi geçtik. Daha sezonun ortasındayız. Ekim sonuna kadar sezonumuz devam ediyor. İkinci hasatlarımız var. Pirinç hasatlarımız var. Bunlar bizim için handikap. Hala bu rakamlar yüksek. Çok büyük bir felakete sebep olabilir bu yangınlar. Yangınların önünü alamazsak sivil alanlara da sıçrayabilirler. Ekim dikim zamanlarında çiftçilerimiz, makine sahiplerimiz makinelerinin bakımlarını mutlaka yaptırmaları lazım. İş makinası çalışırken mutlaka gözcü bulunmalı. Yangın söndürme tüpü olmalı. İsterlerse tanker takviyesi de yapıyoruz” ifadelerini kullandı.
******
Alışkanlıklarımızı değiştirmemiz gerektiğini söyleyen Müdür Tunç; “Mevsimler değişiyor. İklimler değişiyor. 1,5 derecelik mevsim normallerinin üzerindeki artış demek, belki de doğanın içerisinde çok daha büyük demek. O attığınız çöp, her büyük yangın için kıvılcım demek. ‘Bir şey olmaz’ dediğimiz her şey başımıza kötü olarak geliyor. Sağa sola çöp atmayın lütfen. Kasıt aramıyoruz. Çoğunluğu dikkatsizlikler yüzünden çıkıyor. Mangal yaparken çok dikkatli olmalıyız. Kül rüzgarı bulduğunda alev alıyor. Mangala, piknik ateşine çok dikkat edilmesi lazım. Köydeki vatandaşlarımızın da tarla temizliğini yakmak olarak düşünmemeleri lazım artık” uyarılarında bulundu.
Bilim insanları, bu tarz orman yangınlarının daha sık, daha yoğun ve daha yaygın hale gelmesinden endişe duyuyorlar. İklim krizinin artmasıyla bir tarafta aşırı yağışlar yaşanırken dünyanın başka bir yerinde ise yangınlar çıkıyor. İklim değişikliği nedeniyle kuraklık arttığı için toprağın nemi de azalıyor, bu da yangını artırıcı bir faktör oluyor. Yani iklim kriziyle birlikte yangının sıklığı ve yoğunluğu arttı.
Manavgat, Marmaris ve Bodrum gibi yerlerde çıkan yangınları biliyorsunuz. Yangınlar nedeniyle ölümler, yaralanmalar meydana geldi. Ağaçlar yandı, kül oldu.
******
Mangal yapacağız diye, sigarımızı söndürmeden attığımız için, çöpleri doğaya gelişigüzel bıraktığımız için bu kadar vebalin altına girmeye değer mi?